దేశంలో బాల్య వివాహాలను అరికట్టడానికి పదే పదే చేస్తున్న ప్రయత్నాలు ఇప్పటికీ ఫలించడం లేదు. విధానాలు , చట్టాలు, సామాజిక అవగాహన కార్యక్రమాలు , రాజకీయ నాయకులు అధికారులు సామాజికవేత్తలు జోక్యం చేసుకొంటున్న ఫలితం కనిపించడంలేదు. జాతీయ బాలల హక్కుల పరిరక్షణ కమిషన్ 2023-24 లో దాదాపు 11 లక్షల మంది మైనర్లకు వివాహాలు జరిగాయని తెలిపింది. ఇప్పటికింకా 2024 ముగియలేదు ఈ పరిస్థితుల్లో రాష్ట్రాలకు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలకు బాల్య వివాహాలను నిరోధించేందుకు సుప్రీంకోర్టు కఠినమైన మార్గదర్శకాలను అందించింది. ప్రతి జిల్లాకు బాల్య వివాహాల నిరోధక అధికారి ఉండాలని మైనర్ వివాహం జరగబోతోందన్న విషయం తెలిసిన అనుమానం వచ్చినా పోలీసు అధికారులు కలెక్టర్లు జోక్యం చేసుకోవాలని కోర్టు ఆదేశించింది. ముఖ్యంగా సామూహిక వివాహాలు జరిగే శుభ దినాలలో, జ్యుడీషియల్ మేజిస్ట్రేట్లు కూడా అప్రమత్తంగా ఉండాలి.
మైనర్ వివాహాలకు అనువైన ప్రదేశాలు బాల్య వివాహాన్ని నిర్వహించడం ప్రోత్సహించడం లేదా ఆశీర్వదించిన ఎవరైనా మైనర్ వివాహం జరుగుతున్నట్లు తెలిసిన తర్వాత లేదా ఆ సందర్భంగా హాజరైన తర్వాత కూడా దానిని నిరోధించక పోయినా వారిపై విచారణ చేయబడుతుంది. సుప్రీంకోర్టు మార్గదర్శకాలు వివరంగా మరియు స్పష్టంగా ఉన్నాయి. బాధ్యులైన అధికారులందరూ తమ విధిని నిర్వర్తిస్తారా అనేది ప్రశ్న. కొన్ని వ్యవస్థలు, చాలా ఖచ్చితమైనవి కావు, ఉనికిలో ఉన్నాయి. కాబట్టి బాల్య వివాహాల నిషేధ చట్టం, 2006 వైఫల్యాన్ని లోతుగా పొందుపరిచిన సాంస్కృతిక విశ్వాసాలు మరియు అభ్యాసాలను గుర్తించడం ద్వారా తప్ప వివరించలేము. పశ్చిమ బెంగాల్, బాల్య వివాహాలకు వ్యతిరేకంగా ప్రోత్సహిస్తున్నప్పటికీ, మైనర్ వివాహాల రేటు అత్యధికంగా ఉంది.
బాల్య వివాహాలు మంచి విషయంగా పరిగణించబడుతున్నాయి, ముఖ్యంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో, ఆర్థిక స్తోమత ఈ రోజుల్లో బలంగా ఉంటున్నాయి ఎదుగుతున్న అమ్మాయిని చూసీ ఆందోళన భయం కూడా ఉద్యోగిని తల్లిదండ్రుల్లో ఉంటుంది. గ్రాడ్యుయేషన్ వరకు ఉచిత విద్యను కొనసాగించాలని మరియు కార్మికుల వయస్సును 14 నుండి 18కి పెంచాలని ఇవి పార్శ్వం నుండి నివారణ ప్రయత్నాలకు సహాయపడతాయి. అయితే, బాల్య వివాహ నిరోధక చట్టం వ్యక్తిగత చట్టాలను భర్తీ చేయాలా వద్దా అని సుప్రీం కోర్టు చెప్పలేదు, ఎందుకంటే ఈ మేరకు సవరణ పార్లమెంటు నిర్ణయం కోసం వేచి ఉన్నది. ఈ సవరణ అన్ని కమ్యూనిటీల వ్యక్తిగత చట్టాలకు వర్తింప చేయాలి లేనియెడల ఈ నిరోధక చట్టం ఏమి ఉపయోగం ఉండదు.
-దండంరాజు రాంచందర్ రావు
9849592958